Ο πολιτισμός της απανθρωπίας - Επί ασπαλάθων
«…τελικά το μοναδικό πρόβλημα του σημερινού ανθρώπου είναι πνευματικό, είναι η πείνα και η δίψα της ψυχής μας για Θεό.»
Ο άνθρωπος, διαζευγμένος από τις πραγματικές ρίζες της Θείας του ύπαρξης και της μοναδικότητάς του, προχωρεί τυφλά, με γρήγορο όμως βήμα προς την ολοκληρωτική απώλεια της ταυτότητας του, απώλεια του αυτοελέγχου του και την ολοκληρωτική αλλοτρίωση.
Η αποτυχία αυτής της θεώρησης σήμερα γίνεται έντονα εμφανής στην παιδεία και στη ζωή της νεολαίας μας. Ειδικότερα οι δυτικές κοινωνίες που ευαγγελίστηκαν επίγειους παράδεισους, σήμερα προσφέρουν την ανεργία, τη δυστυχία και την απόγνωση. Θεοποιώντας την ύλη, αποξήλωσαν κάθε πνευματική αναζήτηση.
«Τῶν οἰκιῶν ἡμῶν ἐμπιπραμένων ἡμεῖς ᾄδομεν»
Στον τόπο μας, το σχολείο ανίσχυρο να προσφέρει αγωγή και μόρφωση, ανίκανο να δώσει παιδεία, περιορίζεται στο να προσφέρει επαγγελματική αποκατάσταση σε ανύπαρκτες θέσεις εργασίας. Αμήχανοι οι δάσκαλοι μένουν θεατές μιας οργισμένης νεολαίας που ψάχνει για νόημα ζωής απορρίπτοντας τα πάντα. Η ανατρεπτική μουσική, το αλλόκοτο ντύσιμο, η έντονη σεξουαλικότητα, τα ναρκωτικά, τα ξενύχτια, η οργή για όλα και για όλους, η αναρχία. Τι άραγε προδίδουν; Για ένα ειλικρινή θεατή τίποτα άλλο από την ορφάνια. Την ορφάνια της πίστης στον Θεό και τη δίψα της ψυχής. Ψάχνουν για πίστη, ψάχνουν για γονείς, ψάχνουν για δασκάλους, για νόημα ζωής, για χαρά, για λίγη ευτυχία. Αμήχανοι και οι γονείς αναζητούν τη λύση στην περισσότερη προσφορά αγαθών. Μόνη λύση: περισσότερη τηλεόραση, Facebook, κινητό, διακοπές και μουσική.
Το τραγικό είναι ότι η επίσημη πολιτεία ανυποψίαστη για το αδιέξοδο ψάχνει τη λύση σε μοντέλα παιδείας που ήδη έχουν αποτύχει. Όταν ο μηδενισμός και η αθεΐα αφήσανε πίσω τους συντρίμμια και γυμνές ψυχές, εμείς τα προβάλλουμε σαν προοδευτική και μοναδική προοπτική παιδείας. Τα μοντέλα παιδείας στον τόπο μας ήταν γνωστά από την αρχαιότητα και ήταν η διαμόρφωση προσωπικοτήτων «καλῶν κἀγαθῶν» ανθρώπων. Με την παράδοση και της Ορθόδοξης χριστιανικής μας κληρονομιάς επετεύχθη το τέλειο. Μια παιδεία που αφορά τον όλο άνθρωπο: την ψυχή του και το σώμα του.
Ως ορθόδοξοι, διαφυλάσσουμε τη μοναδική εμπειρία των πατέρων μας που αφορά στη διάκριση των δύο οργάνων της γνώσης του ανθρώπου: τον πνευματικό νου και τη λογική διάνοια. Το ένα συλλαμβάνει και κάνει βίωμα τις μεταφυσικές και αιώνιες πραγματικότητες, ενώ το άλλο -η λογική διάνοια- είναι το όργανο που καθορίζει την επιστήμη. Το ένα όργανο κατανοεί το άκτιστο, τον Θεό, το άλλο κατανοεί τον κτιστό κόσμο. Πόσο άδικο για τα παιδιά μας, πόσο κρίμα για τον τόπο μας να αγνοούμε αυτούς τους θησαυρούς, αλλά και να τους θεωρούμε «παρωχήμενα» κατάλοιπα του παρελθόντος. Να παρέχουμε ελλιπή γνώση και εμπειρία για τη νοηματοδότηση της ζωής του ανθρώπου. Ανυποψίαστοι ότι τελικά το μοναδικό πρόβλημα του σημερινού ανθρώπου είναι πνευματικό, ότι είναι η πείνα και η δίψα της ψυχής μας για Θεό. Αυτό είναι και η μεγάλη αδικία. Αυτήν την πείνα και δίψα οι σημερινοί νέοι, για να την κορέσουν, αναγκάζονται να τρέξουν σε άλλους «ανατολικούς πολιτισμούς» και σε αχαρτογράφητα θολά νερά που γεμίζουν με ποικίλες εξαρτήσεις.
π. Ε.