Η ανάγκη του ανθρώπου για ολοκληρωτική θεραπεία

Ο Άγιος Κασσιανός ο Ρωμαίος αναφέρει χαρακτηριστικά: «Να μην μισείς, απλά μόνο “γιατί δεν πρέπει να το κάνεις”, αλλά κυρίως διότι δεν σε συμφέρει. Γιατί το μίσος – όπως και κάθε πάθος – καταστρέφει την ομορφιά της ψυχής σου και την δύναμη της αγάπης σου».

Το ερώτημα που προκύπτει όμως είναι: πώς γίνεται, μια όμορφη ψυχή, η οποία μπορεί να έχει πολλά χαρίσματα και αρετές, να τη μαυρίζει και να την ασχημίζει μια μόνο αμαρτία, ένα πάθος ή ένα παράπτωμα; Γιατί πρέπει η θεραπεία να είναι ολοκληρωτική; Σε αυτό με έκπληξη διάβασα ότι απάντηση δίνει και η σύγχρονη επιστήμη της νευροβιολογίας, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχουν στεγανά στον ψυχικό μας κόσμο. Αυτό σημαίνει, λίγο πιο αναλυτικά, ότι ο χώρος της ψυχής είναι ενιαίος. Τα όμορφα και τα άσχημα συναισθήματα συνυπάρχουν στον ίδιο «χώρο» της ψυχής μας.

Μοιάζει, θα έλεγε κανείς, σαν να έχουμε ευωδίες και δυσωδίες σε έναν κοινό χώρο.

Για παράδειγμα, είναι μεγάλο κρίμα και άδικο, το μίσος ή ο φθόνος που αισθάνεται ένας άνθρωπος για κάποιον συνάνθρωπο του να συνυπάρχουν μέσα στην καρδιά του με την αγάπη και την τρυφερότητα που νιώθει για τα παιδιά του, δηλητηριάζοντάς την. Και έτσι, η ευωδία της αγάπης να αναμειγνύεται με την δυσωδία του μίσους και του φθόνου. Ή ακόμη, η πίστη και η αγάπη σου στον Θεό, να σχετικοποιείται από τις μέριμνες και τους λογισμούς της αμφιβολίας. Και έτσι να καταντά αυτή η πίστη άτονη, άχρωμη, αδύναμη και, τέλος, ολιγοπιστία.

Χωρίς να το συνειδητοποιούμε, αδικούμε τον εαυτό μας.

Του στερούμε την χαρά της πνευματικής προόδου και την χαρά της εμπειρίας της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος. Γι’ αυτό και η Εκκλησία μας μιλάει για πλήρη κάθαρση του νου μας και της καρδιάς μας, ώστε να ενεργήσει η Χάρη του Θεού και να μας θεραπεύσει. Είναι συγκλονιστικό, πώς ο Λόγος της Εκκλησίας είναι τόσο επίκαιρος και διαχρονικός. Πρώτα χρειάζεται η συνειδητοποίηση της αμαρτίας, μετά η μετάνοια και τέλος η εξομολόγηση. Πρώτα χρειάζεται «διάγνωση», για να υπάρξει θεραπεία, θα έλεγε η σύγχρονη επιστήμη. Αν δεν αποδεχθούμε την αρρωστημένη πραγματικότητα του εαυτού μας, αλλά την κρύβουμε ακόμη και από τον ίδιο τον εαυτό μας, δεν υπάρχει ίαση.

Μόνο αν αποδεχθείς την ασχήμια και την αμαρτία σαν κάτι κακό, για το οποίο μετανοείς, μπορείς να την θεραπεύσεις. Αυτή είναι η μοναδική προϋπόθεση, για να καθαρίσει ο ψυχικός μας κόσμος. Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος να λάμψει το φως του Χριστού στα σκοτάδια της ψυχής μας. Να λάμψει η ομορφιά της ψυχής μας στο πρωτόκτιστο κάλλος της.

Ένας χώρος, για να θεωρείται καθαρός, δεν πρέπει να έχει την παραμικρή βρωμιά, το παραμικρό σκουπίδι, ούτε βέβαια και περιττά πράγματα.

π. Ε.