Ο τόπος και οι χοροί του: «Νικολός»

Ο ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΟΥ

Ένα οδοιπορικό στην ελληνική παράδοση

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: ΝΙΚΟΛΟΣ

Χορός αποκλειστικά γυναικείος και συμβολικός. Συμβολίζει το πιάσιμο της στάμνας που κουβαλούσαν οι γυναίκες το νερό, είδος δυσεύρετο στα άγονα και πετρωτά βουνά της Σιάτιστας.

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ

Ο χορός Νικολός ή βρε Νικολό προέρχεται από την Δυτική Μακεδονία και πιο συγκεκριμένα την περιοχή της Σιάτιστας, του νομού Κοζάνης. Η ονομασία «βρε Νικολό» είναι μάλλον παλαιότερη και έχει ως απομίμηση το πέρασμα από το ένα στο άλλο βουνό, τα οποία δεσπόζουν πάνω από τη Σιάτιστα. Ο χαρακτήρας του χορού είναι καθαρά συμβολικός και έχει σαν θέμα του το νερό. Η μεγαλύτερη φροντίδα για την νοικοκυρά στη Σιάτιστα ήταν η εξεύρε­ση νερού, που μέσα στα άγονα και πετρωτά βουνά της ήταν αναμφίβολα δυσεύρετο. Το τραγούδι που αναφέρεται στην περίπτωση αυτή είναι ο “Νικολός”, που χορεύεται με ένα χαρακτηριστικό τρόπο δείχνοντας την αγωνιώδη προσπάθεια των γυναικών για την εξεύρεση νερού. Συμβολίζει το πιάσιμο της στάμνας που κουβαλούσαν το νερό, στο μονοπάτι που οδηγεί στο βουνό κοντά στη βρύση με το κρύο νερό.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Σκοπός κυκλικός και αποκλειστικά γυναικείος. Μόλις αρχίσει ο χορός, οι  χορεύτριες  γυρίζουν προς τη φορά και με το δεξί χέρι πιάνουν τον αριστερό ώμο της προηγούμενης χορεύτριας, ενώ με το αριστερό πιάνουν το δεξί χέρι της επόμενης που στηρίζεται κι αυτό με την παλάμη στον αριστερό ώμο. Ο χορός αποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο γίνονται 30 βήματα με τη λαβή που προαναφέρθηκε και χορεύεται σε κύκλο. Μπορούν όμως να γίνουν τα δεκαπέντε βήματα προς τη φορά του χορού και τα υπόλοιπα αντίθετα από τη φορά. Το δεύτερο μέρος εκτελείται με μέτωπο προς το κέντρο του κύκλου και γίνονται δύο δωδεκάρια. Το πρώτο αρχίζει με το δεξί πόδι και το δεύτερο με το αριστερό, ενώ η λαβή των χεριών είναι από τις παλάμες με τους αγκώνες τεντωμένους, με μικρή κίνηση μπροστά – πίσω στα πρώτα οκτώ βήματα και στα δύο δωδεκάρια.

Πηγές: http://gym-siatist.koz.sch.gr/
http://paroutsas.jmc.gr/
Πολιτιστικός – Λαογραφικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης (ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ)