Ο τόπος και οι χοροί του: "Συρτός Χανιώτικος"

Ο ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ  ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΟΥ: ΕΝΑ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

ΚΡΗΤΗ- ΣΥΡΤΟΣ ΧΑΝΙΩΤΙΚΟΣ

Χορός σεμνός και δωρικός, συνάμα όμως δυναμικός και επαναστατικός. Μια πραγματική ιεροτελεστία εκτυλίσσεται στον Συρτό Χανιώτικο, τον πλέον διαδεδομένο χορό της Κρήτης.

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ

Ο Συρτός ή Σερτός ή Χανιώτικος ονομάστηκε έτσι, γιατί θεωρείται ότι τελειοποιήθηκε στην περιοχή των Χανίων. Η παλαιότερη μορφή του χορού εντοπίζεται στην επαρχία της Κισσάμου Χανίων από τον 18ο αιώνα, πιθανόν μετασχηματίζοντας τα βήματα κάποιου παλαιότερου συρτού χορού. Καλείται Συρτός γιατί ο πρώτος σέρνει τον δεύτερο, ο δεύτερος τον τρίτο, και ούτω καθεξής. Οι παλαιότεροι έλεγαν “άμε να σύρεις τον χορό”. Λαογράφοι ισχυρίζονται, βέβαια, ότι λέγεται συρτός ,επειδή τα βήματα είναι λιτά και συρτά στο έδαφος, χωρίς να χάνουν την επαφή τους με τη γη, την οποία οι Κρήτες λάτρεψαν ως θεά.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Ο Συρτός έχει δώδεκα κινήσεις, παρόλο που συνηθίζεται να μετράμε 11 βήματα. Χορεύεται κυκλικά, με τα χέρια πιασμένα σε σχήμα W με λυγισμένους αγκώνες. Στη Κρήτη, παλιότερα αλλά και σήμερα, πάντα ξεκινούν να χορεύουν ανά οικογένεια ή ανά παρέα. Το χορό τον ξεκινούσε άντρας, ο άρχοντας του σπιτιού, μετά έπιανε η υπόλοιπη οικογένεια και στο τέλος ήταν πάλι άντρας. Ο πρώτος έχει την ελευθερία κίνησης και τη δυνατότητα να αυτοσχεδιάζει, κάνοντας κάποιες παραλλαγές σε βασικά βήματα του χορού. Έχει την δυνατότητα του αυθορμητισμού κάνοντας στροφές και τσακίσματα, ενώ τα διάφορα τσαλίμια περιορίζονται, όντας συγκρατημένα. Στη συνέχεια, ο πρωτοχορευτής καλούσε με μαντήλι την αρχόντισσα του σπιτιού. Την διακρίνει η σεμνότητα, η μεγαλοπρέπεια και η αρχοντιά, δίνοντας το βάρος στη χορευτική της έκφραση, παραπέμποντας μας στις γαλάζιες κυρίες της Κνωσού. Το μουσικό μέτρο του χορού είναι 4/8.

Στην Κρήτη ο Συρτός αυτός καλείται και χορός της αγάπης, επειδή αποδίδεται με χάρη και ταυτόχρονα μελαγχολία. Δέθηκε απόλυτα με τη ζωή των Κρητικών και είναι παρών σε κάθε χορευτική δραστηριότητα, αποτελώντας τον βασικό χορό στα κρητικά γλέντια.

Παράσταση τμήματος παραδοσιακών χορών 2010
Χορευτικός Τομέας Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
Κρήτη- Συρτός Χανιώτικος
πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=kx7kmDZta1E